Wiek XXI uważa się czasem za „wiek Azji i rejonu Pacyfiku”. Ukuło się nawet powiedzenie, że tak jak Morze Śródziemne i położone w tym regionie obszary były kolebką naszej cywilizacji, tak Pacyfik i Azja są obszarami teraźniejszości która biegnie w przyszłość. Właśnie tu – zdaniem wielu specjalistów – koncentruje się bieżąca i spodziewana w przyszłości energia dynamizująca rozwój świata. Tu powstają i zgodnie z oczekiwaniami będą dalej powstawać nowe centra inspirujące pozostałe społeczeństwa. Tu rodzą się i mogą rodzic się w przyszłości najśmielsze pomysły i nowe wizje. To fascynujące pole dla badan naukowych na których będzie się koncentrować praca naszego Instytutu Badań Azjatyckich.
Pomimo tej głównej linii zainteresowań nie chcemy jednak pozostawać tylko wąskimi specjalistami od Azji. Chcemy by cechowało nas podejście całościowe ukazujące wszystkie złożone i współzależne warstwy analizy. Truizmem jest stwierdzenie, że funkcjonujemy obecnie w warunkach gwałtownie globalizującej się gospodarki świata. Pojedyncze, lokalne sprawy nie są oderwanymi od siebie epizodami i zjawiskami, ale musimy je widzieć w kontekście życia na jednej, wspólnie zamieszkałej planecie.
Chcemy zatem koncentrować się na zjawiskach związanych z Azją, ale z Azją widzianą jako naturalna część superkontu Eurazji, co coraz częściej jest już praktykowane, i na Azji będącej częścią całej naszej planety.
To spojrzenie całościowe i pełne nie może dotyczyć jednak tylko przestrzeni. Musi odnosić się również do wymiaru czasu. Zdajemy sobie sprawę z tego, jak bardzo współczesna Azja jest wrażliwa na to co działo się tutaj w przeszłości, nawet bardzo odległej. To ta część świata, gdzie tradycja w dużej mierze inspiruje i buduje przyszłość. Myślimy tu natychmiast na przykład o potędze tradycji Szlaku Jedwabnego, który stworzył na zawsze ważny sposób myślenia („ducha Szlaku”), wykazał siłę handlu i mechanizmów ekonomicznych w ogóle. Ukazał też siłę człowieka, który może osiągnąć więcej niż to co teoretycznie wydawałoby się możliwe.
Współczesna globalizacja przynosi interakcję, a nawet konfrontację systemów kulturowych – systemów wartości, obyczajów i wyznań – na tak ogromną skalę, że jesteśmy co chwila pod wrażeniem nowych tego przejawów. Liderom życia politycznego i świata biznesu zaczyna się czasem nawet wydawać, że taka interakcja kulturowa pojawiła się współcześnie absolutnie po raz pierwszy jako zupełnie nowe zjawisko, któremu musimy jakoś sprostać, choć nie zawsze wiemy jak. Otóż właśnie, patrząc z perspektywy historycznej, widzimy jak dalece oryginalny, historyczny mechanizm Szlaku Jedwabnego musiał stawiać czoła podobnym wyzwaniom na skalę ówczesnego, „globalnego” świata historycznego – i jak był w stanie dokonać niezwykłych rzeczy.
Będąc grupą kolegów uniwersyteckich inspirowanych właśnie osiągnięciami i duchem historycznego Szlaku, chcemy by naszym działaniom przyświecał duch podejścia wielokulturowego, szacunek dla różnych – regionalnych, narodowych, kulturowych i etnicznych – perspektyw oglądu zjawisk. Żeby wiodła nas fascynacja różnorodnością środowisk kulturowych z przeszłości i teraźniejszości – tego wszystkiego co razem tworzy naszą cywilizację. To będzie siła budująca nasz network entuzjastów i współpracowników rozmieszczonych w różnych punktach globu.
Choć pochodzimy głownie ze środowiska uczelni ekonomicznych i biznesowych, chcemy by istotnym elementem naszego podejścia badawczego, które będziemy przekładać w przyszłości na nowatorską dydaktykę, była wielodyscyplinarność oglądu zjawisk. Badając na przykład sprawy związane z historycznym Szlakiem Jedwabnym i najnowszymi inicjatywami wznowienia jego tradycji, będziemy się starali, żeby obok ekonomistów i specjalistów od biznesu pracowali z nami równolegle koledzy specjalizujący się w historii, sinolodzy, antropolodzy kulturowi i inni specjaliści – tak aby móc przekraczać sztuczne i umowne bariery pomiędzy poszczególnymi dziedzinami nauki, które kiedyś sami nałożyliśmy na siebie.
Chcemy wykorzystać w pracy nasze całe – zdobyte w różnych punktach na kuli ziemskiej i w różnych przedziałach czasu – doświadczenie, wiedzę i umiejętności. Zapraszamy serdecznie do współpracy nasze koleżanki i naszych kolegów ze środowiska akademickiego i innych środowisk profesjonalnych związanych z szeroko pojętymi sprawami Azji. Zapraszamy również naszych studentów, którzy mają ambicję wiedzieć więcej o superciekawych sprawach i chcą być lepiej przygotowanymi do przyszłej pracy zawodowej.
Rezultaty zależą dosłownie od nas wszystkich, zatem czekamy na Was.
Zespół Instytutu